NGUY CƠ SỨC KHỎE & CÁCH ĐỐI PHÓ VỚI THỜI TIẾT OI NÓNG

Tại sao chúng ta cảm thấy trời oi nóng hơn bình thường?

Ngày 31 độ C, nhưng chúng ta lại cảm thấy trời nóng hơn cả những ngày 37 độ C. Tại sao lại như vậy? Lý do nằm ở độ ẩm của không khí. Cơ thể sẽ luôn cảm thấy nóng hơn khi độ ẩm không khí cao hơn, giống như cảm giác cực kỳ oi bức và khó chịu, trước một cơn mưa rào.

Độ ẩm là chỉ số đo lường lượng hơi nước có mặt trong không khí. Độ ẩm càng cao, cơ thể chúng ta thoát nhiệt càng kém:

• Khi trời nóng, cơ thể thoát nhiệt bằng cách mồ hôi trên da. Nhiệt độ cơ thể truyền qua những hạt mồ hôi và bay hơi vào không khí, từ đó làm dịu bề mặt da, làm cho cơ thể giảm nhiệt độ và thấy thoải mái hơn.
• Khi độ ẩm trong không khí cao, quá trình thoát nhiệt của cơ thể đảo lộn. Trong không khí sẵn nhiều hơi nước, mồ hôi ở dạng lỏng khó bay hơi hơn, đọng lại trên da, giữ nhiệt. Khi cơ thể không thể tỏa nhiệt theo cách tự nhiên, chúng ta sẽ cảm thấy càng nóng và vô cùng khó chịu vì mồ hôi đọng nhớp nháp bên trên bề mặt da.

Bên cạnh đó, các phân tử hơi nước thay thế một số lượng nhỏ khí nitơ và ô xy trong không khí, khiến không khí thiếu ô xy hơn so với điều kiện bình thường, kết quả là chúng ta cảm thấy ngột ngạt và chật vật hơn khi hít thở.

Theo Trung tâm Thông tin Môi trường Quốc gia của Mỹ, nhiệt độ tăng 0,55 độ C thì hơi nước trong không khí tăng thêm 4%.  Đây là lý do, vào một ngày 31 độ C, độ ẩm 40%, chúng ta sẽ cảm thấy ngày đó nóng đúng mức 31 độ C. Nhưng nếu độ ẩm tăng lên 85%, chúng ta sẽ cảm thấy trời 31 độ C nóng tương đương với những ngày 37 độ C.

Thời tiết oi bức gây hại cho sức khỏe như thế nào?

Những ngày oi nóng, độ ẩm cao có thể có một số tác động bất lợi đối với cơ thể con người . Oi nóng có thể khiến nhiều người cảm thấy mệt mỏi, uể oải, không có năng lượng làm việc. Một số nghiên cứu cho thấy, trời oi nóng có thể khiến não bộ tiết ra một số hóa chất gây ức chế và ảnh hưởng tới tâm trạng. Những rủi ro chính là:

• Mất nước (không đủ nước cung cấp cho cơ thể)
• Chuột rút cơ bắp
• Mệt lả và say nắng. 
• Đột quỵ do sốc nhiệt, tình trạng có thể chuyển biến tiêu cực hơn với những người có vấn đề về tim mạch hoặc hô hấp

Ngoài ra, trời oi nóng, các mạch máu cũng giãn ra, làm tăng nhịp tim. Đối với những người có chức năng tim bất thường, thời tiết oi nóng có thể làm trầm trọng tình trạng suy tim.

Ai là người dễ bị ảnh hưởng nhất?

Thời tiết oi bức có thể ảnh hưởng đến bất cứ ai, nhưng những người dễ bị tổn thương nhất là trẻ em và người cao tuổi

Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, kích thước cơ thể bé nhưng tỷ lệ diện tích da lớn khiến chúng dễ bị mất nước và dễ sốc nhiệt hơn. Trẻ cũng hấp thụ nhiệt nhanh hơn và thường chưa hoàn thiện cơ thế thoát nhiệt tốt. Do đó, chúng cần phải được giữ trong môi trường mát và bù nước tốt vào những ngày oi nóng.

Đối với người cao tuổi, cơ thể đã lão hóa cũng ảnh hưởng tới khả năng điều hòa thân nhiệt. Da của người cao tuổi tiết mồ hôi kém hiệu quả hơn người trẻ. Người cao tuổi mắc bệnh nền như tiểu đường, bệnh thận, tim mạch cũng sẽ bị ảnh hưởng nặng hơn trong thời tiết oi nóng.

Làm thế nào để đối phó với thời tiết oi nóng?

Vào những ngày nóng ẩm, chúng ta cần tìm cách thoát mồ hôi nhanh; cách tốt nhất vẫn là sử dụng máy hút ẩm hoặc máy điều hòa. Quạt cũng có thể tăng tốc độ thoát mồ hôi và làm mát cơ thể theo cơ chế đối lưu: giúp đẩy nhanh quá trình bay lên cao của khí nóng, và đưa khí lạnh chìm xuống thay thế luồng khí nóng. Ngoài ra, để tránh những ảnh hưởng của thời tiết oi nóng gây nguy hại cho sức khoẻ, chúng ta cần có những biện pháp bảo vệ bản thân:

- Giảm hoạt động: hoạt động nhiều sẽ khiến cơ thể đổ mồ hôi nhiều hơn và khó thoát nhiệt hơn. Do vậy, hãy sắp xếp để giảm tải công việc hoặc các buổi tập luyện ngoài trời vào một ngày khác có độ ẩm thấp hơn.

- Mặc quần áo phù hợp: Quần áo nhẹ, thoáng khí và sáng màu là lựa chọn tối ưu cho những ngày oi nóng. Tránh mặc các bộ đồ bó sát. Về chất liệu vải, bạn nên chọn các loại vải tổng hợp có công nghệ thấm hút mồ hôi. chúng vừa có khả năng thấm mồ hôi ra khỏi da, vừa có khả năng khô nhanh để đẩy độ ẩm ra ngoài. Khi đi ra ngoài, hãy nhớ đội mũ và đeo kính mát để tránh nắng. Tránh mặc quần áo ướt sũng mồ hôi sau đó ngay lập tức vào phòng điều hòa bởi vì quần áo ướt có thể khiến cơ thể hạ thân nhiệt nhanh gấp 25 lần so với quần áo khô, rất nguy hiểm.

- Uống nhiều nước: Bổ sung nước và chất điện giải là một điều nên làm trong những ngày oi bức. Nhờ đó, cơ thể chúng ta sẽ bù lại được lượng nước và chất điện giải khi đổ mồ hôi để chống chọi với cái nóng.

- Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng: Nên ăn những thức ăn dễ tiêu hóa, thức ăn có nhiều nước hay những thực phẩm có tác dụng thanh nhiệt, giải độc cơ thể để chống nắng nóng như: rau xanh, trái cây, sữa chua, sữa tươi, chè thanh nhiệt...